Premer-Mınıstr Asqar Mamınniń tóraǵalyǵymen ótken Úkimettiń selektorlyq otyrysynda kóktemgi egis jumystaryn ótkizý barysy qaraldy. Óńirlerde kóktemgi dala jumystary týraly Túrkistan oblysynyń ákimi Ómirzaq Shókeev, Soltústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Qumar Aqsaqalov, Qostanaı oblysynyń ákimi Arhımed Muhambetov jáne Qaraǵandy oblysynyń ákimi Jeńis Qasymbek baıandady. Bul týraly Premer-Mınıstrdiń baspasóz qyzmeti habarlady.
Ómirzaq Shókeevtiń habarlaýynsha, Túrkistan oblysynda aýyl sharýashylyǵy maqsatynda paıdalanylatyn egistik jerlerdiń kólemi 857,2 myń ga quraıdy. Qazirgi kezde kóktemgi dala jumystarynyń 92%-y aıaqtalǵan.
«Egistikti ártaraptandyrý baǵytyna sáıkes, kartop, kókónis, baqsha daqyldarynyń alqaby ótken jylmen salystyrǵanda 3,2 myń ga artyp, 122 myń ga qurady. Mal azyǵy daqyldary 11,6 myń ga artyp, 213 myń ga qurady», — dedi Ó. Shókeev.
Oblysta masaqty daqyldar egistigi
ótken jylmen salystyrǵanda 4,8 myń ga azaıyp, 213 myń ga quraǵan. Maqta
daqylynyń egistigi 12,7 myń ga azaıtyldy, 118 myń ga jerge egildi. Al maıly
daqyldar ótken jylǵy deńgeıde — 91,4 myń ga alqapqa egilgen.
Túrkistan oblysynda aýyl sharýashylyǵyndaǵy eńbek ónimdiligin arttyrý úshin 3
negizgi baǵyttaǵy jumystar qolǵa alynǵan. Sharýa qojalyqtary 3 kooperatıvke
biriktirilip, tehnıkamen qamtamasyz etildi, onyń ishinde 11 myń ga jańbyrlatyp
sýarý tehnologıasyn engizildi. Italándyq tehnologıamen 1 200 basqa arnalǵan
taýarly-sút fermasy jáne avstralıalyq tehnologıamen 10 myń basqa arnalǵan iri
qara mal bordaqylaý alańy quryldy. Sonymen qatar kúrketaýyq fabrıkasyn
jem-shóppen qamtamasyz etý jobasy bar.
«11 myń ga jerge 10-15 kooperatıv qurý boıynsha josparymyz bar, osy jumystar júrgizilýde», — dedi óńir basshysy.
Al kooperatıvterge birikpeıtin 2-3 ga jeri bar agroqurylymdar úshin bir alqaptan jylyna 2-3 ret ónim alý jobasyn engizilýde. «Bul jobanyń tıimdiligi 1 ga alqaptan jylyna 6 mln teńgeden astam tabys tabýǵa múmkindi k berip otyr», — dedi Ó. Shókeev.
Oblys basshysynyń aıtýynsha, budan ózge jeke qosalqy sharýashylyqtarda (úı aýlasynda) tamshylatyp sýarý tehnologıasyn engizý arqyly erte pisetin kókónis, baqsha ónimderin óndirý jolǵa qoıylýda. Máselen, 10 sotyq jerge tamshylatyp sýarýǵa jumsalatyn jáne agrotehnıkalyq shyǵyndaryn qosa eseptegende, 462 myń teńge qarjy jumsap, 850 myń teńge tabys tabýǵa bolady.
«Osy úsh baǵytta jumys istesek, eńbek ónimdiligin 2-3 ese arttyrýǵa múmkindigimiz bar», — dedi ol.
Soltústik Qazaqstan oblysynyń ákimi Qumar Aqsaqalovtyń aıtýynsha, bıyl óńirde egis alqabynyń kólemi 4,2 mln gektardy qurady. Dándi daqyldar 2,9 mln ga egiletin bolady. Ártaraptandyrý aıasynda maıly daqyldar 955 myń gektar jerge (barlyq egis alqabynyń 23%) egiledi.
«Búginde kóktemgi egis 2,5 mln ga alqapta nemese 62,5% júrgizildi. Oblys mıneraldyq tyńaıtqyshtardy engizýde respýblıka boıynsha alda keledi. Bıyl 130 myń tonna tyńaıtqysh satyp alýdy josparlap otyrmyz (ótken jylmen salystyrǵanda 15% artyq), ol 2,3 mln ga alqapqa paıdalanylatyn bolady», — dedi oblys basshysy.
Onyń aıtýynsha, sońǵy eki jylda óńirde suıyq tyńaıtqyshtardy qoldaný óz tıimdiligin kórsetken. Oblystaǵy 6 shaǵyn zaýytta óndirilgen suıyq tyńaıtqysh 500 myń ga alqapta qoldanylyp, nátıjesinde astyqtyń shyǵymdylyǵy orta eseppen 3 sentnerge ósti.
«Bıyl tórt aıda 20 mlrd teńgege jańa tehnıka satyp alyndy, bul ótken jylmen salystyrǵanda 7 mlrd teńgege artyq. Memlekettik qoldaýdyń arqasynda bıyl barlyǵy 40 mlrd teńgege 2 myńnan astam tehnıka alýdy josparlap otyrmyz», — dedi Q. Aqsaqalov.
