ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде Қостанай облысының әкімі Архимед Мұхамбетов Мемлекет басшысының жолдауы аясындағы аумақтық даму туралы айтып берді.

Өңірдің экономикалық дамуы оң серпінде ілгерілеп келеді. Жыл басынан бері өнеркәсіп кәсіпорындары 1 870,2 млрд.теңгенің өнімін өндірді. Елеулі өсім (8,1% – ға) көбінесе индустрияландыру жылдарында инвестициялық жобаларды іске асырған кәсіпорындармен қамтамасыз етілді.

Жалпы, өсу резервтері ретінде таяу жылдары 2,0 трлн теңгеге 80 жобадан тұратын пул құрылды. теңге, шамамен 6,0 мың жұмыс орнын құрумен экономиканың индустриялық секторын дамытуға және өнеркәсіптік өндіріс көлемінің айтарлықтай өсуіне ықпал ететін болады.

Еске сала кетейік, республикада өндірілген автокөлік құралдарының жартысынан астамы Қостанайдан шығады. 9 айдың ішінде Қазақстанда барлығы 63 559 автокөлік құрастырылса, соның 38 309-ы Қостанайға тиесілі.

Қаңтар-қыркүйек аралығында «СарыарқаАвтоПром» базасында шығарылатын 4 бренд Қазақстандағы ең көп сатылатын маркалардың бестігіне енді. Бұл ретте, былтыр Қостанайда іске қосылған Chevrolet автомобильдері аталған рейтингтің көшін бастап тұр.

— Есепті кезеңде өңір экономикасына 11 пайыздық өсімімен 306,2 млрд теңге инвестиция тартылды. Осы қарқынды одан әрі ұлғайтуға ниеттіміз. Сондықтан инвестициялық жобаларды, соның ішінде Ресей Федерациясымен өнеркәсіптік кооперацияны нығайту шеңберінде жұмысты жалғастырамыз. Мәселен, 2020 жылғы желтоқсанда «КамАЗ» компаниясымен бірлескен жоба шеңберінде шойын құю зауытының құрылысы басталды. Сондай-ақ TEHNOPARK KZ серіктестігінің ресейлік «Луидор» компаниясымен жедел жәрдем автомобильдері, қоқыс тасығыштар, коммуналдық техника секілді арнайы коммерциялық техникалар өндірісін жолға қою жөніндегі бірлескен жоспары бар. Ірі жобаның бірі – ауыл шаруашылығы техникасы автокомпоненттерінің өндірісіне арналған жергіліктендіру орталығын құру, – деді әкім.

Сондай-ақ Минск трактор зауытымен бірлесіп «Беларус» тракторларына арналған кабина өндіретін зауыт салынуда. Бұдан бөлек «Ыбырай» жел электр стансасы бой көтермек. Бұл облыстағы алғашқы жел паркі болмақ.

— Ауыл шаруашылығы – облыс экономикасының екінші базалық бағыты. Салада 119 мыңнан астам адам жұмыс істейді. Бұл жұмыспен қамтылған жалпы халық санының 25,2 пайызына тең. 10 айдың қорытындысы бойынша саладағы жалпы өндіріс көлемі 553,3 млрд теңгені құрады. Биыл астықтың жалпы түсімі 2,9 млн тоннаға тең. Өңірде 2015 жылдан бері шамамен 1 млн гектардан астам ауыл шаруашылығы мақсатындағы жердің пайдаланылмай жатқаны анықталды. Осы жылы 312,9 мың гектар жер ауыл шаруашылығы өндірісін жүргізу үшін жалға берілді. Өнім тапшылығына жол бермеу және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында өңірде 210 қайта өңдеу кәсіпорны жұмыс істейді. Облыс елімізде ұн өндірісі бойынша бірінші орында. Сары май, сүт және қоюландырылған кілегей бойынша екінші орында тұр. Ет өндірісі 4,2 пайызға, сүт өндірісі 2,1 пайызға өсті, – деді А. Мұхамбетов.

Бүгінгі таңда облыста 54,5 мың шағын және орта бизнес субъектісі бар. Мұнда 158,6 мың адам жұмыс істейді. Салаға мемлекеттік бағдарламалар үлкен әсер етуде. Мәселен, биыл бұған 10 млрд теңгеден астам қаржы бөлініп, 2 261 бизнес-жоба қолдау тапқан. Жобалардың басым бөлігі сауда, өңдеу өнеркәсібі, көлік және қоймалау салаларына тиесілі.

– 2020–2021 жылдары көлік инфрақұрылымына 112,5 млрд теңге жұмсалды. Бұл 1 мың шақырымнан астам автожолды және елді мекендердің 451 көшесін жөндеуге мүмкіндік берді. «Қостанай қаласына кіреберіс» автожолындағы көпір құрылысы аяқталып келеді. Жыл қорытындысы бойынша «жақсы» және «қанағаттанарлық» жағдайдағы облыстық, аудандық маңызы бар автомобиль жолдарының үлесі 78 пайызды құрамақ, – деді әкім.

А. Мұхамбетовтің дерегінше, өңірде жыл басынан бері 387,2 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілген. Өсім – 25,5 пайыз. Аталған көрсеткіш бойынша облыс республикада екінші орында. Бұл ретте тұрғын үй құрылысына салынған инвестиция 38,2 пайызға өскен. «Әуежай» және «Юбилейный» шағын аудандарының құрылысы аяқталуға жақын. Сол секілді «Қонай» және «Береке» шағын аудандарын игеру жалғасып жатыр.

Әкімнің айтуынша, биыл 18 көпқабатты кредиттік тұрғын үйдің құрылысы аяқталмақ және келер жылы берілетін өтпелі 30 жоба бар. Бұдан бөлек, осы жылы қанатқақты жоба шеңберінде Рудный қаласында кредиттік тұрғын үй құрылысы басталды. Тобыл қаласының «Астана» және Қостанай ауданы Мичуринское ауылының «Бәйтерек» жаңа шағын аудандарына инженерлік коммуникацияларды тарту жұмыстары жүзеге асырылуда. Жалпы Тәуелсіздіктің 30 жылында облыста 6,2 млн шаршы метр тұрғын үй немесе 60 мыңнан астам пәтер пайдалануға берілген.

— Бүгінде ауыл халқының 72,6 пайызы және қала халқының 98,1 пайызы сумен жабдықтау қызметтерімен қамтылған. Биыл ауылдық және қалалық деңгейде сумен жабдықтау және су бұру бойынша 47 жоба іске асырылуда. Жыл соңына дейін орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесіне 8 ауыл, суды тазарту және тарату пункттеріне 11 ауыл қосылады. Биыл 104 ауылда тасымалданатын суды тарату пункттері орнатылғанын атап өткен жөн. Нәтижесінде, ауыл халқының сумен жабдықтау қызметтеріне қолжетімділігі 75 пайызға дейін ұлғаяды, – деді әкім.

Өңірді газбен жабдықтау жұмыстары жалғасуда. Осы жылы Қамысты ауданының Қамысты – Алтынсарин және Әулиекөл – Құсмұрын жоғары қысымды газ жеткізу құбырларының құрылысы жүргізіліп жатыр. Алғаш рет Қостанай ауданының Шеминовское және Озерное, Федоров ауданының Копыченка, Қамысты ауданының Алтынсарин ауылдарын газдандыру жүзеге асырылатын болады. Сондай-ақ Жітіқара қаласының «5а» шағын ауданында газ тарату желілері салынады. Қостанай ауданының «Бәйтерек» және «Астана» шағын аудандарына инженерлік коммуникациялардың құрылысы басталды.

— Медицина саласы көлемді қаржыландыруды қажет етеді. Осы жылы қаржыландыру 17,2 пайызға өсіп, 86,4 млрд теңгені құрады. Соның есебінен 13 денсаулық сақтау нысаны жөнделді, 22 нысандағы жөндеу жұмыстары аяқталуға жақын. Соңғы жылдары медициналық ұйымдардың материалдық-техникалық базасы айтарлықтай жақсарды. Соңғы 2 жылдың ішінде 111 санитарлық автокөлік, Қостанай қаласындағы емханалардың 4 мобильді бригадасына арналған 4 жеңіл автомобиль, жедел жәрдем қызметі үшін отандық 50 реанимобиль сатып алынды. Қостанай қаласының тұрғындарына жедел әрі заманауи медициналық көмек көрсетілуін жақсарту үшін мемлекет-жекеменшік әріптестік аясында 300 мың тұрғынға арналған көпбейінді аурухана салу жоспарлануда, – деді облыс басшысы.

Әкімнің айтуынша, биыл 28 мың адам жұмыспен қамту шараларымен қамтылған. Қысқа мерзімді кәсіптік оқуға 499 адам жіберілген. 18 664 адам тұрақты жұмысқа тұрған. Жыл басынан бері 19,4 мың жұмыс орны ашылыпты.

Ауыл шаруашылығы – облыс экономикасының екінші базалық бағыты. Бұл салада 119 мыңнан астам адам жұмыс істейді, бұл жұмыспен қамтылған халықтың жалпы санының 25,2% – ы. Нәтижесінде, 10 айдың қорытындысы бойынша жалпы шығарылым 553,3 млрд.теңгені құрады. 2021 жылы астықтың жалпы түсімі 2,9 млн.тоннаны құрады. Облыс елімізде ұн өндіру бойынша бірінші орынды, сары май, сүт және қоюландырылған кілегей бойынша екінші орынды, йогурт өндіру бойынша үшінші орынды иеленді.

2020–2021 жылдары көлік инфрақұрылымына 112,5 млрд теңге бағытталғанын атап өткен жөн. Бұл 1000 шақырымнан астам автожол мен 451 елді мекен көшесін жөндеуге мүмкіндік берді.

«Қостанай қаласына кіреберіс» автожолында көпір салу – ірі жобаны іске асыру аяқталуда. Осы жобаны іске асыру көпірге кіреберістердің техникалық сипаттамаларын I техникалық санатқа дейін жеткізуге мүмкіндік берді. Жыл қорытындысы бойынша жақсы және қанағаттанарлық жағдайдағы облыстық және аудандық маңызы бар автомобиль жолдарының үлесі 78,0% құрайды.

Жыл басынан бері Қостанай облысында 25,5% өсіммен 387,2 мың м2 тұрғын үй пайдалануға берілді. Тұрғын үйді пайдалануға беру қарқыны бойынша біздің облыс республика бойынша 2-ші орында. Тұрғын үй құрылысына инвестициялар 38,2% – ға өсті.

«Аэропорт» және «Юбилейный» шағын аудандарының құрылысы аяқталуға жақын, «Қонай» және «Береке»шағын аудандарын игеру жалғасуда.

Егер тұрғын үй құрылыс жинақтары жүйесі арқылы кредиттік тұрғын үй туралы айтатын болсақ, ағымдағы жылы 18 көпқабатты тұрғын үйдің құрылысын аяқтау және келесі жылы 30 жобаны аяқтау жоспарлануда.

Тәуелсіздіктің 30 жылы ішінде біздің облыста 6,2 млн.м2 тұрғын үй немесе 60 мыңнан астам пәтер пайдалануға берілді.

Біздің мемлекетіміздің басым міндеті халықты сапалы ауыз сумен қамтамасыз ету болып қала береді. Бүгінгі күні ауыл халқының 75,0% – ы және қала халқының 98,1% – ы сумен жабдықтау қызметтеріне қол жеткізе алады.

2021 жылы ауылдық және қалалық сумен жабдықтау және су бұрудың 47 жобасы іске асырылуда, оларға 15,2 млрд.теңге бюджет қаражаты бөлінді. Ағымдағы жылы 104 ауылда тасымал суды тарату пункттері орнатылғанын атап өткен жөн.

2022 жылы жұмыс жалғасады және Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау мақсатында 2025 жылдың соңына дейін ауыл халқының 100% – ы сапалы сумен қамтамасыз етіледі.

Өңірді газбен қамту жұмыстары жалғасуда. Ағымдағы жылы Қамысты ауданының Қамысты – Алтынсарин және Әулиекөл – Құсмұрын жоғары қысымды газ құбырларының құрылысы жүргізілуде.

Алғаш рет Қостанай ауданының Шеминов және Озерное, Федоров ауданының Копыченка, Қамысты ауданының Алтынсарин ауылдарын газдандыру жүзеге асырылатын болады.

Сондай-ақ, шағын ауданда газ тарату желілері салынады. Жітіқара қаласының 5а, Қостанай ауданының «Бәйтерек» және «Астана» шағын аудандарына инженерлік коммуникациялардың құрылысы басталды.

Биылғы жылы біз өңірдің ең проблемалық мәселелерінің бірі – Арқалық қаласын жылумен жабдықтауды жабамыз.

Бүгінгі таңда Арқалық ЖЭО-ны қатты отынға ауыстыру жұмыстары аяқталуда, 2 су жылыту қазандығы мен 1 бу қазандығы жұмыс істеп тұр.

Қостанай қаласының тұрғындарына уақтылы білікті және заманауи медициналық көмек көрсетуді жақсарту үшін МЖӘ шеңберінде 300 мың тұрғынға есептелген көп бейінді аурухана (400 төсек) салу жоспарлануда. 2020 жылдан бастап 200 төсектік инфекциялық орталық жұмыс істейді.

Материалдық-техникалық жабдықтаудан басқа, біз облысқа дәрігерлерді тартумен мақсатты түрде айналысамыз. Жыл басынан бері облысқа 103 дәрігер келіп, 18 дәрігерге материалдық көмек көрсетілді, 30 дәрігерге тұрғын үй бөлінді.

Жақын арада мед.қызметкерлерге жалдамалы тұрғын үйдің 100 пәтерінің кілті табыс етіледі.