Облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуының I тоқсандағы қорытындысы шығарылды. Өңір басшысы әкімдіктің отырысын өткізіп, онда 2022 жылдың I тоқсанындағы облыстың әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары мен моноқалаларды дамыту туралы мәселелерін қарады.
Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы басшысының орынбасары Алмагүл Бекбаеваның айтуынша, биылғы жылдың 1 тоқсанының қорытындысы бойынша облыста барлық макроэкономикалық салада өсім байқалады.
— Өнеркәсіп өндірісінің өсімі 2,8%-ға өсті, оның ішінде өңдеу өнеркәсібі-7,8%, негізгі капиталға инвестициялар-9,7%, тұрғын үйлерді пайдалануға беру-6,2%, құрылыс жұмыстары-33,1%, сауда-5,2% көрсетіп отыр. Жыл басынан бері облыстың өнеркәсіп кәсіпорындары 577,0 млрд. теңгенің өнімін өндірген, — деді А.Бекбаева.
Жыл басынан бері облыстың өнеркәсіптік кәсіпорындары 577,0 млрд.теңгеге, оның ішінде тау – кен өндіру секторында 241,4 млрд. теңгеге, өңдеу секторында 312,2 млрд. теңгеге өнім өндірді. Өндірістің айтарлықтай өсуі Амангелд, Қамысты және Қарабалық аудандарында қамтамасыз етілді. Өндірістің ең көп қысқаруы Әулиекөл және Жангелдин аудандарында, сондай-ақ Лисаков қаласында тіркелген.
Есепті кезеңде облыс экономикасына 9,7% өсіммен 83,3 млрд. теңге инвестиция тартылды. Қаржылық салымдардың 90%-дан астамы жеке инвестициялар. Айта кету керек, өнеркәсіпке инвестиция салу 25,5% – ға, оның ішінде өңдеуге-2,5 есе артты.
Өңдеуші салаға инвестициялардың ұлғаюы «АгромашХолдинг «АҚ («Lovol «және» DEUTZ FAHR» тракторларының өндірісі),»СарыарқаАвтоПром» ЖШС (Kia Sportage және Lada Granta автомобильдерінің өндірісі) және «KamLitKZ» ЖШС (шойын құю зауытының және бас берілістердің редукторларын өндіру зауытының құрылысы) инвестициялық жобаларын іске асыру есебінен қалыптасты.
Егер өңірлерге көшсек, онда Қостанай қаласында, сондай-ақ Б.Майлин, Сарыкөл, Қарабалық және Жітіқара аудандарында инвестициялардың айтарлықтай өсуі қамтамасыз етілді. Керісінше, инвестициялардың ең көп төмендеуі Арқалық қ., Әулиекөл, Амангелді және Наурызым аудандарында тіркелді.
Шағын және орта бизнеске келетін болсақ, пандемияға қарамастан, жұмыс істеп тұрған субъектілер санының 4,5% — ға өсуі байқалады. Өнім шығару 1,1% — ға артты және құрайды.
Жыл басынан бері 108,3 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 6,2% — ға өсті. 745 пәтер пайдалануға берілді. Оның ішінде: 165 жалға берілетін пәтер, ЖАО облигациялары арқылы ҚТҚЖБ желісі бойынша 135 кредиттік пәтер, 288 коммерциялық пәтер, 157 жеке тұрғын үй пайдалануға берілді.
–2022 жылдан бастап аумақтарды дамыту бағдарламасы облыстың даму жоспарына қайта өзгертілді. Барлық стратегиялық құжаттардың, соның ішінде 9 ұлттық жобаның индикаторлары БББ-де декомпозицияланған. Көрсеткіштерге қол жеткізуді және іс-шаралардың орындалуын бақылауға алуды сұраймыз. Осыған байланысты басқармалар ай сайынғы негізде экономика басқармасына іс-шаралардың көрсеткіштері мен іске асырылуы бойынша талдау мен есептерді жіберуі қажет. Сонымен қатар, ағымдағы жылдың басынан бастап Ұлттық экономика министрлігі халықтың табысын арттыру бағдарламасын әзірлеу бойынша жұмыс жүргізіп жатқанын атап өткім келеді,-деді Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасы басшысының орынбасары Алмагүл Бекбаева.
Бағдарламаның кешенді жоспары 48 іс-шараны қамтиды, олардың 28-і бойынша бірлесіп орындаушылар облыстардың әкімдіктері болып табылады. Бағдарлама өңірлер арасындағы әлеуметтік-экономикалық алшақтықты азайту, жалақыны арттыру, жұмыссыздықты азайту мәселелерін шешуге бағытталған.
Облыс әкімі Архимед Мұхамбетов қалалар мен аудандар әкімдіктеріне кіріс көздерін ұлғайту және өткен жылдың осы кезеңіне сәйкес динамиканың төмендеуіне жол бермеу бойынша шаралар қабылдауды тапсырды.
Одан әрі моноқалаларды дамыту туралы мәселе қаралды. Мемлекет Басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев «Халық бірлігі және жүйелі реформалар-елдің өркендеуінің берік негізі» атты Қазақстан халқына Жолдауында өнеркәсіптік өндірістің шамамен 40% — ы еліміздегі 27 моноқалаға тиесілі екенін атап өтті.
Моноқалалардың негізгі проблемалары – әлеуметтік-демографиялық үрдістер, өнеркәсіптік өндіріс көлемінің қысқаруы. Моноқалалардың тағы бір маңызды проблемасы инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымның істен шығуы. Су құбыры, кәріз, жылу және электр желілерінің жоғары тозуы елеулі қаржылық салымдарды және т. б. шығынды талап етеді.
Архимед Мұхамбетов атап өткендей, қазіргі уақытта Қостанай облысының моноқалаларын дамыту жоспары бар.
— Бүгінгі таңда Арқалық, Рудный, Лисаков және Жітіқара сияқты моноқалалар үшін даму жоспары әзірленген. Жоспарда инвестициялық жобаларды іске асыру, жаңа кәсіпорындар салу, жұмыс істеп тұрған зауыттарды жаңғырту көзделген. Бұнын бәрі жаңа жұмыс орындарын құруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ шағын және орта бизнесті дамытуды қолдауды күшейтеміз. Моноқалалар өнеркәсібін дамытудағы басты міндет — халық санын сақтай отырып, өндіріс көлемін ұлғайту. Сонымен қатар, ірі қалалар мен маңызды жол бойында орналасқан моноқалалардың даму әлеуеті зор,-деп атап өтті облыс әкімі.
Жалпы, аталған проблемалық мәселелер кешенді жоспарлар шеңберінде кезең-кезеңімен шешіледі, сондай-ақ кешенді жоспарларды іске асыру жаңа жұмыс орындарын құруға, өнеркәсіп және ШОБ өнімдерін шығару көлемін ұлғайтуға, халықты тұрғын үймен қамтамасыз ету деңгейін арттыруға және моноқалаларды дамытудағы басқа да оң өзгерістерге ықпал ететінін атап өткен жөн.
